[attachurl=1]
Allium Tuncelianum
Tunceli dağ sarımsağı (Allium Tuncelianum), Türkiye'nin doğusundaki Tunceli'deki Munzur Vadisi'ne endemik olan bir yabani soğan türüdür. Yalnızca Tunceli ili Ovacık ilçesi ve Erzincan sınırında yetişiyor. Birden fazla soğanı olan sarımsağın aksine, genellikle tek bir soğanı olan beyaz soğan üretir. Sarımsak kokusu ve tadı vardır ve yörede sarımsak gibi kullanılır.
Yaygın isimleri Tunceli sarımsağı ve Ovacık sarımsağıdır. Botanikçiler bu türün sarımsağın yakın bir akrabası ve belki de sarımsağın atası olabileceğini öne sürdüler, ancak genetik analizler onun aslında pırasa ile daha yakından ilişkili olduğunu gösteriyor. Bitki, bitkiyi yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakan bir olgu olan yemek pişirmek için doğadan toplanır. Tunceli sarımsağının (Allium tuncelianum) normal sarımsağa (Allium sativum) göre daha yüksek antiradikal aktivite gösterdiği ve daha fazla toplam fenolik bileşik içerdiği bilinmektedir. Ayrıca Tunceli sarımsağının Kastamonu sarımsağından daha iyi bir doğal antioksidan olduğunu söylemek mümkündür.
Tunceli sarımsağı tek dişlidir, kabukları arasında küçük diş benzeri oluşumlar vardır, sarımsağın tanıdık tat ve aromasına sahiptir, diğerlerinden farklı olarak çiçek açıp tohum verebilir. Tek dişli olması, kültür sarımsağı ile karşılaştırıldığında kabuk sayısının az (1-2 adet) olması, baş kısmının saklanması gibi özelliklerinden dolayı sanayide olduğu kadar tüketimde de kullanılma şansı vardır. parçalar. 18-20°C'de uzun süre depolanır. Yöredeki dağlardan toplanarak 'Kaya sarımsağı' adı altında satılır ve ticari mal olarak kullanılır.
Malatya'da Turgut Özal Üniversitesi tarafından yapılan bir deneyde intraperitoneal olarak %1 ve %10 dozlarında Tunceli sarımsak yağı enjeksiyonunun gökkuşağı alabalığının bazı immünolojik faktörlerine (Bakterisit, Miyeloperoksidaz ve Lizozim aktiviteleri; Toplam immünoglobulin ve protein) etkisi değerlendirildi. 60 gün boyunca sarımsak takviyeli diyet yapan balıklar, daha sonra IP enjeksiyonu ile Aeromonas hydrophila'ya (1x105 CFU) maruz bırakıldı Gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yavruları, Aeromonas hydrophila (1x106 CFU) ile intraperitoneal enjeksiyon tehdidinden önce 14 gün boyunca gruplar sarımsakla beslendi. Bu çalışmaların her ikisinde de, sarımsakla beslenen balıkların serum lizozim ve bakterisidal aktivitelerinde artış ve daha yüksek serum toplam proteini gösterdiği kaydedildi.