Gönderen Konu: Kaya Tırmanışının Tarihçesi ve Malzemeleri  (Okunma sayısı 15605 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı GeZGiN

  • Yönetici
  • DoğaKolik
  • *****
  • İleti: 7726
    • insan ve doğa
TARİHÇE:
Kaya Tırmanışı için belli bir tarih vermek mümkün değil. Kimileri tırmanmanın tarihinin milyonlarca yıl öncesine dayandığını söyler. Muhtemelen vahşi bir hayvandan kaçan ilkel atalarımız bu sporun ilk uygulayıcılarıydı. İnsanlık ilerledikçe, Mont Blanc, Everest tırmanışları birer efsane olarak tarihteki yerlerini aldı. Herbiri birer mihenk taşı olan bu tırmanışlar sırasında, teknolojinin bugünkü kadar ileri olmadığını düşünürsek, zirveyi bulan sporcuların hayatta kalmalarının bile ne denli büyük mucizeler olduğunu görebiliriz.Yine de zamanla, ve malzemelerdeki teknolojik gelişmelerle tırmanış ve dağcılık branşlara ayrılarak, bugün her biri başlı başına bir spor dalı olarak kabul gördü.

Kaya Tırmanışının başlangıcına kesin bir tarih veremesek de 100 yıllık bir geçmişi olduğu kabul ediliyor. 1970'ler boyunca fransızların etkisi ile bu sporda bazı değişiklikler oldu. Yapay duvarların kullanılması ise, gelişimde şimdilik bir ara durak. Yapay duvarla birlikte yeni yarışma sistemleri ortaya çıktı. Hız ve zorluk.

Hız yarışlarında, iki yarışmacı aynı anda tırmanmaya başlar. Duvarın tepe noktasındaki zile ilk dokunan diğerini eler. Bu yöntemle, kalan son yarışmacı kazanır. Diğer yarış sisteminde ise, yarışmacılar kendi rotalarını belirleyip, yaptıkları hareket kombinasyonlarına ve seçtikleri rotanın zorluk derecesine göre değerlendirilirler.

MALZEME:
Kaya Tırmanışı belki de en fazla malzemeye ihtiyacınız olan sporlardan biri. Şimdi bu malzemeleri tanıyalım

Sikkeler:
Kaya çatlaklarına çakılarak emniyet alınan metal çivilere sikke denir. Sikkeler; profil, universal, bıçak, yaprak ve halkalı iniş sikkeleri olarak sınıflandırılabilir. Profil sikkeler, geniş çatlaklarda, universal sikkeler her türlü çatlakta güvenle kullanılır. Yaprak sikke, derinliği az olan çatlaklarda, halkalı iniş sikkeleri ise inişlerde kullanılır.
Sikkeler yumuşak ve sert olmak üzere iki çeşittir. Yumuşak sikkeler çatlağın şeklini alır ve 500 kg yük çeker, sert sikkeler ise çatlak içinde eğrilmeden ilerler ve 2500 kg yük çeker.

Takozlar:
Değişik şekillere sahip metal bir uç ve buna bağlı ip veya telden oluşan bir sapı olan takozlar kayadaki çatlaklara yerleştirilerek ve saplarına karabin takılarak kullanılırlar. Sikkelere oranla daha hafif ve takılması kolay olduğu için kayalara zarar vermez ve çekiç kullanımı gerektirmezler.

Takoz Sapları:
Genel olarak küçük başlıklı takozlarda tel saplar, daha büyük başlılarda ise ip saplar kullanilir. Tel saplı takozların avantajı takılıp çıkartma kolaylığıdır. Ancak bu tip takozlarda sapın esnek olmaması sebebiyle tırmanıcının ipteki ani bir hareketi ile yerinden çıkabilirler. Oysa ip saplı olanlar daha esnektir.
Genel bir kural olarak, ip geçme deliğinin çapı 6 mm'den küçük takozlara tel sap takilir, çünkü daha ince ipler düşme anında şoku taşıyamaz.
İp takılan takozlarda ipe mutlaka çift balıkçı düğümü atılmalı ve tırmanıcının ağırlığını taşıyıp taşımayacağı test edilmelidir.
Karabinler: :Kilitli veya kilitsiz olabilir. İyi bir karabin hafif ve güçlü olmalıdır. UIAA standart damgasi bulunmalı ve kaç kg çekebildiği üzerinde yazmalıdır. Kapıları çok iyi açılıp kapanmalıdır.

İpler:
Ana ipler belirli bir esnekliğe sahip olduklarından "dinamik ipler" olarak adlandırılırlar.Yardımcı ipler ise statiktir, yani esnemezler. İpler tam ve yarım olmak üzere iki çesittir. Tam iplerin çapi 10 mm'den büyüktür ve tektirler. Yarım iplerin çapı ise tahmin edeceğiniz gibi 10 mm'den küçüktür ve çifttir. En çok çapı 8- 8.5 mm olan ipler kullanılır.

Kask:
Kask her tür tırmanış sırasında kullanılması gereken bir malzemedir. Tırmanıcıyı yalnız yukarıdan düşecek taşlardan değil, düşme sırasında başta meydana gelebilecek yaralanmalardan da korur.

Kaya Tırmanış Ayakkabıları:
Kaya tırmanışları spesifik ayakkabıların kullanılmasını zorunlu kılar.Bunların bir kısmı hafif ve esnek, bir kısmı daha sert ve ağırdır. Sürtünme faktörünün önem taşıdığı düz ve kısa duvarlarda hafif ve esnek, daha az eğimli ve uzun tırmanışlarda sert ve ağır ayakkabılar tercih edilmelidir.
« Son Düzenleme: 06 Ocak 2011, 13:37:21 Gönderen: GeZGiN »

Tags: