En basitinden en gelişmişine kadar bütün fotoğraf makinelerinin dört temel ortak parçası vardır:
Objektif
Diyafram
Obtüratör
Vizör
OBJEKTİF
Görüntüsü elde edilmek istenen objeden yansıyan ışık ışınlarının, ışığa duyarlı düzey ya da algılayıcı üzerine istenen biçimde düşmesini sağlayan mercek ya da mercekler topluluğundan oluşan objektifler, fotoğraf makinelerinin en önemli parçalarıdır.
Normal Objektifler
Normal objektifler insan gözünün görebildiği açıya en yakın görüşü sağlarlar. 35 mm SLR makineler için 50mm'lik, 6x6cm alan makineler için 75mm-80 mm'lik, 6x9cm alan makineler için 150mm'lik, sayısal kameralar için 7-21mm'lik objektifler normal objektif sayılırlar.
Geniş Açılı Objektifler
Geniş açılı objektiflerin görüş açısı normal objektiflere göre gittikçe genişleyen, alan derinliğini artıran niteliktedirler. Yaygın olarak, çok dar alanlardaki en geniş görüntüyü elde etmekte kullanılırlar. 35mm'nin altındaki odak uzaklıklarında elde edilen görüntünün köşe ve kenarlarında bozulmalar oluşturabilirler. 17mm-28mm arasında kalan objektifler geniş açılı objektiflerdir.
Dar Açılı (Tele) Objektifler
Görüş açısı normal objektiflerden daha dar olan objektiflerdir. Fazla yakınlaşılamayan portre, spor veya doğa gibi konuların çekimlerinde kullanılır. 100mm, 200mm, 300mm, 400mm tele objektiflerdir.
Değişken Odaklı (Zoom) Objektifler
Değişken odaklı objektifler değişken görüş açısı sağlarlar. Bu sayede, çekilmek istenen görüntünün objektif değiştirmeksizin ya da daha az objektif değiştirerek elde edilmesini olası kılarlar. 28-70mm, 28-210mm, 35-70mm, 100-300mm, 100-400mm ve benzeri aralıklar içinde görüş açışı değişebilen objektiflerdir.
Makro Objektifler
Makro objektifler 50mm, 100mm, 125mm değişmez açılı objektiflerdir. Konuya 1/1 ile 1/10 gibi oranlarda çok yakın çekimlerde, özellikle de doğa fotoğrafçılığında kullanılır.
DİYAFRAM
Bir objektifin içindeki birbirine geçen metal yaprakların oluşturduğu değişebilir çaptaki aralıktır. Diyafram açıklığı objektifin dış yüzünde, üzerinde ‘f’ sayıları işaretli olan bir bilezik ile ayarlanır. Standart diyafram açıklıkları aşağıdaki gibidir:
f:1.1 f:1.2 f.1.4 f:1.8 f:2 f:2.8 f:4 f:5.6 Alan derinliği azalır
f:8 f:11 f:16 f:22 f:32 f:62 Alan derinliği artar
Diyafram açıklıkları kısaca ‘f stop’ ya da ‘durak’ olarak da adlandırılır. Diyafram açıklıkları filmi etkileyen ışık miktarını denetlemenin yanında alan derinliğini de etkiler. Diyafram kısıldıkça alan derinliği artar, daha geniş bir alan net görüntülenir. Diyafram açıldıkça alan derinliği azalır, daha dar bir alan net olarak görüntülenir.
OBTÜRATÖR
Işığın objektiften geçerek filmi etkilemesi için belli bir süre açılabilen, ışık geçirmez bir engeldir. Çekim yapmak için deklanşöre basıldığında obtüratör açılır ve belirlenen süre sonunda kapanır. Obtüratörün açık kalma süresini gösteren saptanmış değerlere ‘enstantane hızı’ denir. Standart enstantane hızı değerleri aşağıdaki gibidir:
1/1 1/2 1/4 1/8 1/15 1/30 1/60 Yavaş enstantane
1/125 1/250 1/500 1/1000 1/2000 1/4000 1/16000 Hızlı enstantane
P B T Özel
1 saniyeden başlayarak, saniyenin 1/2 ‘si, 1/4’ü, 1/8’i gibi daha az sürelerde obtüratörün açılıp kapandığını anlatır. Obtüratör hızında da diyafram açıklıklarında olduğu gibi, bir önceki hız bir sonrakinin tam yarısıdır.
ISO (International Standard Organization)
Filmin ışığa karşı duyarlılığını ya da hızını gösteren bir sayılandırma sistemidir. ISO sisteminin sayıları artık kullanılmayan ASA sayılarıyla aynıdır. Bir filmin ISO değerinin başka bir filmin ISO değerinin iki katı olması, o filmin hızının diğer filmin hızından (örneğin, 400 ISO’luk filmin hızının 200 ISO’luk filmin hızından) iki kat fazla olduğunu gösterir.
P,M,S,A MODLARI
P =Program (Tam otomatik): Program modunda makine hem enstantane hızını hem de diyafram açıklığını kendisi belirler. Konunun aydınlığına göre en uygun diyafram-enstantane kombinasyonunu seçer.
M=Manuel: Manuel ölçümde, ışıkölçerin bize verdiği değerleri diyafram ve enstantane hızı cinsinden kendimiz uygularız. Bu sistemde makine pozometresinin verdiği değerlere uymak zorunda değilizdir. Çeşitli durumlarda, deneyimlerimize göre verilen değerlerin dışına çıkma özgürlüğümüz vardır.
S= Enstantane Öncelikli Otomatik: Enstantane öncelikli sistemlerde enstantane hızını fotoğrafçı belirler. Belirlenen enstantane hızına göre gerekli diyafram açıklığını, makine otomatik olarak belirler. Özellikle hareketli cisimlerin fotoğraflanmasında, yüksek enstantane hızı kullanılması gerektiğinde kullanılır.
A= Diyafram Öncelikli Otomatik: Yarı otomatik bir sistemdir. Bu sistemde istediğimiz diyafram değerini kendimiz ayarlarız. Makine belirlenen diyafram açıklığına göre, gerekli enstantane hızını otomatik olarak ayarlar. Alan derinliği kontrolünün önemli olduğu çekimlerde kullanılır.
