Nevşehir'in 18 km kuzeyinde olan Avanos,  Kızılırmak nehrinin her iki yakasında kurulmuş, Kapadokya bölgesinin en iyi turizm merkezlerinden biridir.  Toprağa şekillendirilerek kaba ve kacağa dönüştürüldüğü ve toprağın sanat olduğu tek merkezdir. Çok sayıda çanak çömlek atölyesi bulunan ilçede seramik yapım geleneği Hititlerden beri süregelmektedir. Kızılırmak'ın getirdiği kırmızı toprak ve milden elde edilen seramik çamuru, Avanoslu ustaların elinde şekil almaktadır
           
Avanos'un antik dönemdeki adı "Venessa'dır. İlçede seramik yapım geleneği Hititlerden beri süregelmektedir.  Hititler döneminde, kimi tarihçilere göre "Zu-Winasa, kimilerine göre ise "Nenassa" adını aldığı belirtilir. Yunan ve Roma dönemlerinde "Venessa", Bizans döneminde ise "Vanote" diye adlandırıyor. Selçukluların önemli kumandanlarından Evranos Bey'in adını aldığı; bu ismin ise Osmanlı döneminde Avanos olarak değiştiği öne sürülmektedir. Avanos'ta 13.yüzyıl Selçuklu dönemi'ne tarihlenen Saruhan Kervansarayı ve Alaaddin Cami bulunmaktadır.
Avanos'a 5 km, Paşabağlarına 1km, uzaklıktaki Zelve, Aktepe'nin dik ve kuzey yamaçlarında kurulmuştur. Üç vadiden oluşan Zelve Ören Yeri, peribacalarının en yoğun olduğu yerdir. Vadideki peribacaları sivri uçlu ve geniş gövdelidir.
Uçhisar, Göreme, Çavuşin'de olduğu gibi kaya oyma mekanlardaki trogloditik yaşamın ne zaman başladığı bilinmeyen Zelve, özellikle 9. ve 13.yüzyılda Hıristiyanların önemli yerleşim ve dini merkezlerinden biri olmuş; aynı zamanda rahiplere ilk dini seminerler de bu yörede verilmiştir.
Yamaçların dibinde yer alan 'Direkli Kilise' Zelve'deki manastır hayatının ilk yıllarına aittir. Kilise süslemelerinde tercih edilen kabartma haçlar daha çok ikonoklastik düşünce ve yakındani lgilidir. İkonoklastik Dönem öncesine tarihlenen Balıklı, Üzümlü ve Geyikli Kiliseler vadinin önemli kiliselerindendir.
1952 yılına kadar iskan edilmiş vadide manastır ve kiliselerden başka yerleşim yerleri iki vadiye açılan tünel, değirmen, cami ve güvercinlikler bulunmaktadır.
Geleneksel el sanatlarına ilgi duyuyorsunuz, yolunuzu bir şekilde Avanos'a düşürerek çömlek yapımını izleyebileceğiniz bir atölye bulabilirsiniz. Kentte aynı zamanda ipek ve yün halı dokumacılığı da gerçekleştirilmektedir. Kapadokya'nın bu el sanatları merkezi, size diğer tatil beldelerinden farklı bir tat öneriyor.