Gönderen Konu: Girmeler Mağarası  (Okunma sayısı 955 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı GeZGiN

  • Yönetici
  • DoğaKolik
  • *****
  • İleti: 7728
    • insan ve doğa
Girmeler Mağarası
« : 24 Nisan 2023, 14:55:07 »

Girmeler Mağarası

Girmeler (veya eski ismiyle Gebeler) Köyü, Muğla İli, Fethiye İlçesi sınırları içerisinde, Tlos antik kentinin 5 km. kadar kuzeybatısında kalmaktadır. Antik dönemde Lykia olarak bilinen bölgede tespit edilen az sayıdaki Prehistorik yerleşimden biri olan mağara, aynı isimli köyün doğu kenarında, Eşen Çayı (Ksanthos) vadisinde, kayalık bir yükseltinin batıya açılan bitiminde konumlanmıştır.

Antik Likya bölgesinin ana kentlerinden Tlos yakınlarında yer alan Girmeler Mağarası bugüne kadar yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları göz önüne alındığında M.Ö. 9. bin yıl sonuna tarihli bir kültür katmanıyla güneybatı Anadolu bölgesinde en erken tarihli yerleşimlerden biridir1 (Fig. 1). Bu çalışmaya konu M.Ö. 9. bin yerleşimi iki ana galeriden (Galeri I ve Galeri II) oluşan Girmeler Mağarası’nın önünde büyük
oranda tahrip olmuş bir höyüğün en alt seviyelerinden gelmektedir.

Mağara önünde yer alan bu höyüğün yaklaşık 6,5 metre yüksekliğindeki üst kültür katmanları 1980’li yıllarda burada yapılmak istenen termal tesislerden dolayı tahrip edilmiştir2. Bu tahribat sonrası höyüğün iki galerinin ağzında geriye kalan kenar bölümleri hariç M.Ö. 8. Bin yıl sonlarına ait Aseramik Neolitik kültür katmanı sonrasını temsil eden kalıntılar maalesef yok olmuştur. Daha fazla bilgi kaybı olmaması açısından 2012 ve 2013 yıllarında Tlos kazıları bünyesinde Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü izniyle Girmeler Mağarası önünde höyük formasyonundan 1980li yıllarda yapılan tahribat sonrası geriye kalan bölümlerde tespit sondajlarından gerçekleştirilmiştir. Çalışmalar sınırlı tutularak bu alanla ilgili ileride planlanacak kapsamlı ve sistematik arkeolojik kazı çalışmaları göz önüne alınarak çalışma dört ayrı açma ile sınırlandırılmıştır.

Bu dört açmadan ikisi (A ve C) M.Ö. 9. bin yıl sonu / M.Ö. 8. bin yılı başına tarihli bir kültür katmanına ait izler sunarken geriye kalan iki açma (B ve D) Aseramik ve Seramik Neolitik dönemler ile ilgili bilgiler sunmuştur. Girmeler Mağarası önünde yapılan A ve C açmaları (Fig.2-3) bölgede özellikle Anadolu kültür tarihinin önemli süreçlerinden biri olan avcılık ve toplayıcılığa dayalı bir yaşam biçimin bırakılıp yerleşik hayata geçiş süreci ile ilgili bazı yeni bilgiler ortaya koymuştur. M.Ö. 9. bin yıl sonu / M.Ö. 8. bin yılı başına tarihli söz konusu kültür katmanı geçmişte orijinal höyük üstünden yaklaşık olarak 7,6 metre derinlikte olduğu ama şimdilerde tahribattan dolayı yüzeye çok yakın seviyelerde yer aldığını anlaşılmıştır. İki ana galeriden oluşan Girmeler Mağarası’nın önünde bir zamanlar yer alan höyüğün Neolitik dönemin ardından Kalkolitik dönemin Erken, Orta ve Geç evrelerinin üçünde de iskân edilmeye devam ettiği de anlaşılmıştır.

« Son Düzenleme: 24 Nisan 2023, 15:05:55 Gönderen: GeZGiN »