Gönderen Konu: Yaldızlı Han - Mercan  (Okunma sayısı 358 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı GeZGiN

  • Yönetici
  • DoğaKolik
  • *****
  • İleti: 7788
    • insan ve doğa
Yaldızlı Han - Mercan
« : 04 Eylül 2022, 10:22:02 »
Yaldızlı Han; İstanbul Suriçi yarımadasında Kapalıçarşı’nın kuzeyindeki Mercan Caddesi’ne açılan Tığcılar Caddesi 45 numaralı yapı adasındadır. Burası Fatih ilçesine bağlı Taya Hatun Mahallesi’dir. Tığcılar Caddesi’nden Kapalıçarşı’nın Örücüler kapısına ulaşılır. Han Osmanlı 18. Yüzyıl ticaret hanları mimarisinin önemli bir yapısıdır.



Yapının taşıyıcı sistemi yığma taş ve hatıllı tuğladır. Üst katlar eğrisel kemer ve tonozlarla taşınmaktadır. Tığcılar sokağı üzerinde yer alan han, sokağa bakan iki katlı bir yapıdır. Ön kısım ile gerisindeki avlu üç katlı bölümden oluşmaktadır. Kuzeyinde Ali Paşa Hanı, güneyinde Pastırmacı Hanları bulunmaktadır. Hanın kuzey-güney doğrultusunda uzanan giriş kısmının güneyi cephe hattından geriye doğru çekilmiştir. Giriş kolunun zemin katı kapıları avluya ve sokağa açılan hücre ve dükkanlardan oluşmaktadır. 1.katı ise sokağa paralel bir koridorun iki yanında yer alan hücrelerden oluşmaktadır. Hücre mekanlarının koridora açılan birer kapısı dışarı ve avlulara açılan ikişer penceresi vardır. Hanın üç katlı arka bölümü, yaklaşık olarak 10-13x20 metre ölçülerindeki yamuk planlı bir avluyu doğu ve güney yönlerinde saran revaklar ile gerisindeki hücrelerden oluşmaktadır. Güney revakına doğu yönünde bir koridor, batı yönünde tek kollu taştan merdivenin yer aldığı küçük bir avlu bağlanmaktadır. Doğu kanattaki hücrelerin revağa açılan birer kapı ve penceresi vardır. Güney kanattakilerin birer kapı ve ikişer penceresi, dışa açılan ikişer penceresi vardır.

Cephe Özellikleri olarak çevredeki bitişik yapılar nedeniyle sadece hanın girişinin bulunduğu batı cephesi algılanmaktadır. Cephe, 1 sıra moloz taş, 2 sıra tuğla almaşık duvar örgüsüne sahiptir. Zemin katında, göz açıklıkları birbirinden farklı basık kemerli dükkanlar dizilmiştir. Cephenin güneyinde geriye alınan kısımda, üst kattaki çıkmayı taşıyan eğrisel konsol bulunmaktadır. Üst katında basık hafifletme kemerleri altında taş söveli ve basık kemerli pencereler sıralanmıştır. Cephe, içbükey profilli bir saçak silmesi ile sonlandırılmıştır. Avlu cephelerinde revaklarda göz açıklığına göre yuvarlak ve basık kemerler kullanılmıştır. İçbükey ve dikdörtgen profilli silmelerle katlar birbirinden ayrılmıştır. Revak korkulukları taştandır. Revaklar gerisindeki hücrelerin kapı ve pencereleri yuvarlak kemerli ve sövelidir. Cepheler, dikdörtgen profilli bir saçak silmesi ile sonlandırılmıştır.

İç mekan özellikleri olarak belirgin bir planı bulunmayan hanın iki katlı ön koldan ve üç katlı avlulu ve revaklı arka kısımdan oluşmaktadır. Arkadaki bölümde bir bodrum kat bulunmaktadır. Hanın arka bölümünün dış konturlarının düzgün olmamasına karşın, her hücre farklı boyutlarda dikdörtgen planlıdır. Hücrelerin ara duvarlarında ocak bulunmaktadır. Geçiş mekanı yarım beşik, koridorlar ve revak gerisinde yer alan hücreler beşik, revaklar çapraz, ön kısımdaki hücreler aynalı tonoz ile örtülüdür. Duvar ve tonoz örtüler sıvalıdır.

Yapıldığı dönemde hanın zemin katının depo, üst katının ticaret amaçlı kullanımı söz konusu iken, günümüzde hücreler imalat amaçlı kullanılmakta veya boş durumdadır. Zemin katında yer alan dükkan cepheleri, kepenkler nedeniyle algılanmamaktadır. 1.kat dış cephe pencere doğramaları pvc esaslı malzemeyle yenilenmiştir. 1.kat cephesine klimalar konulmuştur. Hanın dış cephesinde saçak silmesi bozulmuştur. Hanın arka kısmındaki avlusuna ve ikinci katına güneydoğu yönünde revak önüne ekler yapılmıştır

Tags: