Yitik Lâle, uzun yıllardır ülkemizde görülmeyen ve kendi doğasında yok olduğu düşünülen bir lâle türüdür. Türkiye'ye has bir tür olmakla birlikte, ancak Avrupa'daki bahçelerde görülen bu bitkiyi yeniden bulmak için çalışmalara başlanmıştır.

[attachimg=1]

NGBB'de sürdürülen, bitkilere Türkçe isimler derleme çalışmalarında, artık doğada bulunmayan bu lâleye "Yitik Lâle" ismi uygun görüldü. Türkiye Bitkiler Listesi; Damarlı Bitkiler kitabının kapağında da bu bitkinin resmine yer verilmiştir. Yitik Lâle'nin yeniden keşfi ve yaşatılması ile ilgili çalışmalar, Prof. Dr. Adil Güner tarafından başlatıldı ve bir grup bilimadamı ve kurum tarafından sürdürülmektedir.

Bilimsel adı 'tulipa sprengeri baker' olan 'yitik lale' ilk kez 1892'de Alman bir bahçıvan tarafından Amasya'da keşfedildi.

Bilim dünyasına tanıtıldıktan sonra son kez 1896'da tabiatta görülen yitik lalenin nesli tükendi. Birçok yerli ve yabancı araştırmacı yitik laleyi bulmak için çalışma yaptı. Ancak 123 yıllık süreçte bütün çabalar sonuçsuz kalınca Türkiye'ye özgü bu endemik türün tabiattaki varlığının sona erdiği rapor edildi. Yitik lale Türkiye'de yok olsa da Avrupa'da az sayıda bahçede varlığını devam ettirdi.

İstanbul Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi, lalenin Türkiye'ye geri getirilmesi için 2015'te, "Yitik Lale Gurbetten Sılaya Dönüyor" adlı bir proje başlattı, soğan ve tohumları İngiltere'den anavatanı Amasya'ya getirildi. Amasya'ya gönderilen yitik lale soğanları geçtiğimiz sene TEMA'nın Amasya Merzifon'daki bahçesine dikildi.

TEMA Amasya temsilcisi Kadir Acer, "Geçen sene bahçemize 2 adet yitik lale soğanı ektik. Laleler Mayıs ortasında çiçek açtı. Kısa bir süre önce maalesef burada dolu yağışı oldu. Dolu lalelere yapraklarını erken döktürdü. Ancak lale meraklıları gelip, görebildiler. Gelecek sene bahçemizdeki lale sayısı artacak" dedi.