Gönderen Konu: Çeşit tülübaş (Psephellus aucherianus)  (Okunma sayısı 1624 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı GeZGiN

  • Yönetici
  • DoğaKolik
  • *****
  • İleti: 7726
    • insan ve doğa
Çeşit tülübaş (Psephellus aucherianus)
« : 31 Ekim 2019, 08:16:12 »
Çeşit tülübaş (Psephellus aucherianus)
İlk örnekleri, 1834 yılında, muhtemelen Kemaliye ile İliç arasından ve ikinci olarak Kemaliye ile İliç arasında yer
alan Bağıştaş (İliç) üstündeki alanlardan, 1889 ve 1890 yılında Sintenis tarafından toplanmıştır (Wagenitz, 1975).

Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı’na göre (Ekim vd., 2000) DD kategorisinde değerlendirilen türün arazi
çalışmasında, türe ait bireyler Salihli Köyü (Kemaliye), Yeşilyurt, Yuvacık ve Dutluca Köyleri (Kemaliye), Eriç Köyü
(Kemah) Tuztaşı mevkii, Eriç Yaylası, Yücebelen (Kemah) Köyü, Bağıştaş (İliç) ve Doğanköy ve Uluyamaç (İliç)
köyleri arasında kalan serpantin alanlardan toplanmıştır.

Türün, arazide iki farklı formu bulunmaktadır. Bu formlardan birincisinde bitki boyu en fazla 30 cm olup, yapraklar yumurtamsı şekilli ve yapraklar tüylerden dolayı gri görünümlüdür. Bitki formu küme görünümündedir. Bu form Salihli ve Doğanköy ile Uluyamaç arasındaki serpantin alanlarında yayılış göstermektedir.

İkinci form en yaygın form olup, ince uzun bütün veya parçalı yapraklarıyla 35 cm’den uzun boya sahiptir. Bu form Yuvacık ve Dutluca Köyleri, Eriç Köyü, Tuztaşı mevkii, Eriç Yaylası ve Yücebelen Köyü çevresinde yayılış göstermektedir. Yücebelen, Salihli, Doğanköy ve Uluyamaç popülasyonları bitki örtüşünün % 15’i geçmediği serpantin alanlarda yayılışa sahiptir. Yeşilyurt, Yuvacık ve Dutluca Köyleri, Eriç Köyü (Kemah) Tuztaşı mevkii, Eriç Yaylası’nda ise popülasyonlar kalker ana kayaya bağımlı bir dağılım izlemektedir.

Türün Yücebelen köyü üstü, Sohmarik Yaylası yolu üzerindeki dağılım alanı 10,9 km², Eriç Tuztaşı mevkiinde 1,42 km², Yücebelen Maden mevkiinde 0,006 km², Salihli çevresindeki 16,14 km², Doğanköy ve Uluyamaç Köyleri arasında 130,96 km², Yeşilyurt Köyü çevresinde 0,63 km² ve Yuvacık-Dutluca arasında 2,49 km² yayılış alanına sahip olduğu hesaplanmıştır. Özellikle türün ikinci formu, Yuvacık-Dutluca, Yeşilyurt, Eriç ve Eriç Yaylası çevresinde, yer yer Gramineae (Buğdaygiller) sıklığında ve vejetasyonun en yaygın bitki türü şeklinde dağılım göstermektedir.

Türün doğal ortamında on binlerce üyesinin olduğu tahmin edilmektedir. Bununla birlikte birinci formda popülasyon yoğunluğu oldukça düşük olup, bu formun dağılım gösterdiği Salihli popülasyonu yol yapım çalışmalarından, taş ocağı faaliyetlerinden ve keçi baskısından, Doğanköy-Uluyamaç popülasyonu ise madencilik faaliyetlerinden etkilenmektedir. Genel olarak türün dağılım alanı ve popülasyon büyüklüğü dikkate alındığında, yakın gelecekte risk altında olmadığı değerlendirilerek IUCN kategorisinin LC olmasına karar verilmiştir.

Tags: