Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Aydın'ın Sultanhisar ilçesine bağlı bir mahalle. 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun öncesinde belde statüsündeydi. Mahallenin planı, Paris'teki Charles de Gaulle Meydanı'na benzemektedir. Yunan İşgali'nde yanan şehrin bu meydana benzetilerek tekrar imar edilmesinden dolayı kamuoyunda Türkiye'nin Paris'i, Türkiye'nin Modern İmarlı İlk Şehri gibi isimler ile anılmaktadır.
Köken bilimiAdı ile ilgili bazı görüşler bulunmaktadır. Şimdiki Atça'nın yerinde bulunan, atların otladığı bir at çayırı, at çayırlığı yerel söyleyişte değişerek Atça haline gelmiş olabileceği düşünülmektedir. Diğer görüşler ise atlara nal çakılan yer, atçak; bölgede yaşayan insanların ata meraklı olmasından dolayı, atçı.
TarihçeBölgedeki bulunan kalıntılar Atça'nın Antik Romalılar döneminde kurulduğunu göstermektedir. Ayrıca Atça'da bulunmuş olan, Helenistik dönemde yapılmış bir Pan heykeli Aydın Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.
1864'te yayımlanan Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile Osmanlı'nın taşra yönetiminde değişiklikler yapılmıştır. Bu nizâmnameye paralel olarak 1867'de Aydın Sancağı'nın Nazilli kazasına bağlı bir nahiye olarak kurulmuştur. Atça Belediyesi ise bölgedeki ilk belediye teşkilatlarından birisi olarak 1879'da kurulmuştur. 1958 yılında Nazilli'nin diğer nahiyelerinden Sultanhisar'ın ilçe olmasıyla Sultanhisar'a bağlanmıştır. 12 Kasım 2012'de de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile belde statüsü mahalleye dönüştürülmüştür.[1]
İmar PlanıAtça, 27 Mayıs 1919'da uğradığı Yunan işgali'nden 5 Eylül 1922'de kurtulmuştur. Yenilen Yunan Ordusu kaçarken yakıp yıktığı virane bir görünümde iken Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanıyla tekrar büyümeye başlamıştır. Uzun zaman Avrupa'da kalan ve Fransa'da şehir planlamacılığı konusunda eğitim alan Abdi Bey hayran olduğu Paris'in Şanzelize gibi ünlü caddelerinin birleştiği, ismi daha sonra Charles de Gaulle Meydanı olacak olan Etoile Meydanı'nı örnek alarak Atça'yı yeniden imar etmek üzere Osmanlı'nın son döneminde ve cumhuriyetin ilk yıllarında belediye başkanlığı yapan Maşacızade Hafız Mehmet Efendi'nin[6] talebi üzerine görevlendirilmiştir. Abdi Bey de bu doğrultuda 1924 yılında Atça'yı tekrar planladı. Aynı meydanda bulunan Zafer Takı'nın bulunduğu yere de Atça Parkı'nı yerleştirdi. Etoile Meydanı'na bağlanan 12 caddeye karşılık Atça'ya da 45° açı ile 8 simetrik ana cadde ve bunları dik kesen yüzlerce düzenli sokaklar yerleştirdi. Beşyüzer metrelik sekiz ana caddenin kent merkezindeki Atça Parkı'nda birleştiği; çok katlı yapılaşmaya izin verilmeyen Atça, daha çok bahçe içindeki müstakil evlerle donatıldı. Türkiye'de bu şekilde tasarlanmış ilk ve tek yerleşim birimidir. Bu plan günümüzde de hâlâ korunmaktadır.
CoğrafyaAtça, Aydın Dağları ile Büyük Menderes Nehri arasında, Büyük Menderes Havzası'nın kuzeyinde konumlanmıştır. Ortalama deniz seviyesi 84 metre olan yerleşim verimli tarımsal alanlara ev sahipliği yapmaktadır.
