İstanbul'da bir saklı cennet: 
YAMAN KAYA Bahçeköy semtindeki Atatürk Arboretumu 2 binin üzerinde bitki çeşidiyle, kentin bunaltıcı havasından uzaklaşmak isteyenler için adeta bir cennet. Arboretum hafta içi günler halka ücretsiz
Kentin bunaltıcı havası, sıkıcı trafiği, sürekli artan yapılarla yeşil alanların her geçen gün azalması, ses kirliği, İstanbul’da yaşayanların en büyük sorunları arasında yer alıyor. İstanbul’da yaşamanın her geçen gün zorlaştığından dem vurur çoğu kişi. Tüm bu sorunlardan bir an için sıyrılıp, doğayla baş başa kalarak, bitkilerle ilgilenmek, kuş sesleri eşliğinde, yeşillikler arasında bir yolculuk yapmak istiyorsanız, İstanbul’un Bahçeköy semtinde yer alan Atatürk Arboretumu’nu mutlaka ziyaret etmelisiniz.
1948 yılında İstanbul Üniversitesi (İÜ) Orman Fakültesi Eski Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayrettin Kayacık tarafından kurulan Atatürk Arboretumu, 700 hektarlık bir alana sahip. Meşe başta olmak üzere pek çok bitki koleksiyonunun yer aldığı Atatürk Arboretumu’nda 2 binin üzerinde bitki çeşidi bulunuyor.
Bahçeköy Orman İsletme Müdürlüğü'ne bağlı bir işletme şefliği olan Atatürk Arboretumu, bir danışma kurulu tarafından yönetiliyor. Danışma kurulunda bilimsel otorite İÜ Orman Fakültesi'ne, yönetsel otorite ise Orman Genel Müdürlüğü'ne ait. Arboretumun mülkiyetine sahip Orman Genel Müdürlüğü buranın aynı zamanda finans kaynağı da.
Arboretum nedir?
Bilimsel araştırma ve gözlem amacıyla, türleri ve yaşları belli, ağaç ve diğer odunsu bitkilerinin uygun alanlarda yetiştirilip, sergilendiği tabiat parçalarına arboretum adı veriliyor. Arboretumlar, başka bir deyişle bilimsel araştırma ve eğitim için kurulan birer canlı bitki müzeleri. Atatürk Arboretumu İşletme Şefi Orman Yüksek Mühendisi Selma Şengönül, arboretumların diğer orman parçalarından farklı alanlar olduğunu belirterek, “Arboretumlarda bulunan bitki türlerinin hepsinin nereden, ne zaman, kim tarafından getirildiği, buraya getirildikten sonra nereye dikildiği gibi o bitkinin geçirdiği tüm aşamalar bellidir, bunlar arboretumları diğer tabiat parçalarından ayıran farklardır” dedi.
Atatürk Arboretumu’nun çok çeşitli fonksiyonları var. Arboretum, ilköğretimden üniversiteye kadar tüm öğrencilere ve çevreyle ilgilenen herkese otsu ve odunsu bitkiler hakkında bilgiler verme, onların yetişme alanlarını tanıtma, çevre koruma bilincinin gelişmesine katkı sağlama hedefinde. Bunların yanında, dünyanın çeşitli yerlerindeki bitki türlerini, iklimin olanakları içerisinde bir araya getirerek, insanlara tanıtmak ve nesli kaybolma tehlikesinde olan bitkileri koruma altına almak da Atatürk Arboretumu'nun görevleri arasında yer alıyor.
Şengönül, Atatürk Arboretumu'nun öncelikli amacının, eğitim ve bilimsel araştırma olduğunu belirterek, “Başta İÜ Orman Fakültesi olmak üzere diğer üniversiteler, Orman Bakanlığı bünyesindeki ilgili kuruluşlar, peyzaj mimarları ve doğa severlerin yapacakları incelemeler ve bilimsel araştırmalara açık bir laboratuvar olarak hizmet vermek Arboretum’un amaçları arasındadır” diye konuştu.
Atatürk Arboretumu hafta içi her gün ziyarete açık ve halka ücretsiz. Arboretumu yoğun olarak öğrencilerin ziyaret ettiğini vurgulayan Şengönül, eğitim düzeyi yüksek kişilerin, Arboretum’un değerini daha iyi bildiğini anlattı. Arboretum’u hafta sonları sadece serbest giriş kartı olanlar ziyaret edebiliyor. Serbest giriş kartı 250 milyon karşılığında yıllık olarak veriliyor ve kart aile için geçerli oluyor. Atatürk Arboretumu’nda yiyecek-içecek hizmetinin karşılanabileceği bir yer yok. Selma Şengönül, “Yurtdışındaki Arboretum’larda yiyecek-içecek ihtiyaçlarının karşılandığı yerler var. Ama ülkemizde henüz Arboretum’ların nasıl kullanılacağı tam olarak bilinmiyor. Minimumun altında elamanla çalıştığımızdan yiyeceklerden doğacak olası atıklar Arboretum’a zarar verebilir. Çevreye karşı duyarlılık artınca burada da kafeler kurulabilir” şeklinde konuştu.
Selma Şengönül Arboretum’larda yapılmaması gerekenleri de şöyle sıraladı: “Piknik yapmak, ateş yakmak, top oynamak, bitkilere zarar vermek kesinlikle yapılmaması gereken davranışlardır. Arboretumlar diğer orman parçalarından farklı, özel olarak korunan alanlardır. Bu nedenle insanların davranışlarına dikkat etmeleri gerekiyor.”
Okul, kulüp, şirket, dernek vb. kurumların düzenleyeceği toplu geziler için önceden telefonla randevu alınması gerekiyor. Grup hâlindeki gezilerde katılımcılara Arboretum ve bitkiler hakkında bilgiler veriliyor.
İletişim: Telefon: (0212) 226 19 29, 226 23 35, 226 23 37. Web:
http://www.orman.istanbul.edu.tr/muzeler/arboretum/ E-mail:
ataarboretum@ ttnet.net.tr -
arboretum@istanbul.edu.trUlaşım : Atatürk Arboretumu‘na ulaşmanız için size önerebileceğim en hızlı yol; metro ile Hacıosman durağına gelip, Bahçeköy otobüslerine binmeniz olacaktır. Kemerburgaz Yolu isimli otobüs durağında inip, birkaç dakikalık kısa bir yürüyüş yaparak ulaşabilirsiniz. Durağa gelen otobüs hatları;
42HM BAHÇEKÖY-HACIOSMAN
59RK RUMELİHİSARÜSTÜ BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ – ARIKÖY
153 BAHÇEKÖY-SARIYER
42M BAHÇEKÖY-4.LEVENT METRO
42 BAHÇEKÖY-4.LEVENT METRO
42T BAHÇEKÖY-TAKSİM
Özel arabayla gelmek isteyenler için ücretsiz otoparkı da bulunuyor.
