Gönderen Konu: Cumhuriyetlere İsim Veren Meyva “MUZ”  (Okunma sayısı 4552 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı GeZGiN

  • Yönetici
  • DoğaKolik
  • *****
  • İleti: 7729
    • insan ve doğa
Cumhuriyetlere İsim Veren Meyva “MUZ”
« : 23 Ekim 2011, 12:26:10 »


MUZ MEYVASI' NIN TARİHÇESİ. YETİŞTİRİCİLİĞİ ve BOTANİK ÖZELLİKLERİ
-Anavatanı Malezya, Endonezya ve Güneydoğu Asya ormanları.
-Asurlular ve eski Mısırlılar muz bitkisini tanıyorlardı.
-Muz M.Ö. 6. yüzyıldan beri Hindistan' da yetiştirilmektedir.
-M.Ö. 2. yüzyılda Çin'de de muz tarımı başladı.
-Muz bitkisi sömürgeleştirme döneminde önce deniz yoluyla Afrika' ya oradan da İspanyol ve Portekizliler tarafından Kanarya Adaları üzerinden Amerika kıtasına ulaştı.
-Araplar bu bitkiye "MUSA" adını verdiler.
-Daha sonraki yıllarda bitkiler türlerine göre isimlendirilirken MUSA SAPIENTIUM adı verildi.
-Muzgillere MUSACEAE adı verilir.
-Yabancı dillerdeki BANANA Arapça "parmak" anlamına gelen BANAN' dan türetilmiş.
-Ayrıca Zaire' nin Atlantik kıyısındaki liman kentlerinden birinin adı da BANANA.
-Tropik ve subtropik bölgelerde 9-10 ay içersinde 4-5 metre boy atar.
-10 metreye kadar büyüyen türleri de vardır.
-Muz meyvasının 40 türü ve 250' den fazla çeşidi vardır.
-Meyvesinin boyu 5 santimden yarım metreye kadar olan çeşitleri mevcut.
-Her muz bitkisinin üzerinde 10-20 arası meyve bulunan 10-15 muz hevengi bulunur.
Bir muz bitkisi 100-200 adet ve 30-40 kilogram meyve verir.
-Bilinen meyvelik muzun haricinde "Kırmızı Muz", "Elma Muzu" ve "Pişirmelik Muz" gibi çeşitleri vardır.
-Meyvelik muza BANANOS, pişirilen muza PLATANOS adı veriliyor.
-Nisan ayında eski kökler sökülür, fideler dikilir.
-Mayıs ayında 3 günde bir sulamaya başlanır.
-Meyvenin doğumu Ağustos' da başlar. Ekim' de meyve olgunlaşır. Meyveler oluşurken geceleri çatırtılar duyulur.
-Meyve oluşurken güneş ışığına ulaşabilmek için yukarı doğru bükülür.
-Kışa girerken, dikimden 12 hafta sonra meyve donmasın diye kese giydirilir.
-Hasat Eylül-Ekim aylarında başlar, Ocak Şubat aylarında yoğunlaşır. Mart ayında hasat biter.
-Hevengi kesilen gövde bir daha meyva vermez.
-Bahçede yapılacak çok iş vardır, çiftçi 12 ay bahçeden çıkamaz.
-Eğer tam olgunlaşana kadar dalında tutulursa kabuğu çatlar ve zararlıların akınına uğrar.
-Boyu ve kalınlığına göre sınıflandırma sırasında % 40 oranında fire oluşur.
-Toplandıktan sonra 15 dakika su içinde tutularak sütünün (latex) akması beklenir, yoksa kabuğu kirlenir.



-Taşıma ve depolama sırasında sıcaklık (13,5 derece) ve nem oranı önemlidir.
-Günümüzde sadece muz taşımacılığı için geliştirilmiş özel gemiler mevcuttur.
-Orta Amerika ülkelerinden Avrupa limanlarına ulaşması 12-15 gün sürer.
-Muz tam olgunlaşmadan toplanır ve Güney Amerika ülkelerinden Avrupa' ya gelirken yolda, ya da Avrupa' ya geldikten sonra depolarda "etilen" gazı verilerek olgunlaştırılır.
-Piyasaya verilmeden önce depolarda 4-10 gün arası olgunlaşması beklenir.
-Bir muz meyvası toplandıktan sonra ortalama 6.500 kilometre yol gelir ve yaklaşık 1 ay sonra tüketilir.
-Yıl boyunca ortalama 26-27 derece sıcaklık ister. Sıfır derecenin altında toprak üstündeki bölümleri ölür.
-Eksi 4 derecenin altında toprak altındaki bölümleri de ölür.
-Yazın 35 derecenin üzerindeki sıcaklıklarda gelişemez.
-Nem oranı % 60' m altına düşmemelidir.
-Bu bitki çok fazla su tükettiği için Mayıs - Kasım aylarında bolca sulanmalıdır.
-Topraktan çok fazla besin çektiği için yılda 3 kere gübrelenmesi gerekir. Muzun içersinde diğer meyvaların aksine çok az miktarda meyve asidi bulunur.
-Kabuğu ne kadar sarıysa içersindeki şeker miktarı o oranda fazladır.
-Kabuğundaki kahverengi noktalar tam olgunlaşmış meyvanın habercisidir.
-Orta ve Güney Amerika ülkelerinde Monokültür olarak yetiştirildiği için hastalık ve zararlılara çok açık bir meyvadır.
Bu sebeple çok fazla miktarda ilaçlama yapılır.
-Muz bahçelerine işçilerin çıkması beklenmeden sürekli olarak küçük uçaklarla ilaçlama yapılıp her yıl hektar başına 40 kilogram ilaçlama yapılır ki bu Avrupa'daki başka meyvelerin ortalama ilaçlama miktarının 10 katıdır.
-Meyvaların paketlendiği mavi naylon torbaların iç yüzeyi de, meyveyi zararlılardan koruyan bir ilaçla kaplıdır.
-İlaçlama kalıntısı en çok meyvanın uçlarında toplandığı için baş ve son kısmının yenmemesi önerilir.
-15-20 yıl yoğun tarımı yapıldıktan sonra toprak bütün verimliliğini kaybeder.
-Türkiye' ye ilk defa 1870 yılında süs bitkisi olarak getirildi.
-1930 lardan sonra ekonomik amaçlı tarımına başlandı.
-1950 lerde Türkiye' deki üretim ve tüketim hızla arttı.
-150 kilometrelik Alanya-Gazipaşa-Anamur sahili muz dikimi için ideal. Bu sahil şeridinde 1 milyondan fazla muz bitkisi yetiştiriliyor.
-Türkiye' de yetiştirilenler Güney Çin kökenli LADY FINGER türü muzlar.
-Bu tür Tayland ve Kolombiya'da da yetişiyor.
-Türkiye' ye ithal edilen muzlar genellikle CAVENDISH türüdür.
-Türkiye' deki üretim 1984' den sonra muz ithalatı artınca darbe yedi.



Çevrimdışı GeZGiN

  • Yönetici
  • DoğaKolik
  • *****
  • İleti: 7729
    • insan ve doğa
Ynt: Cumhuriyetlere İsim Veren Meyva “MUZ”
« Yanıtla #1 : 23 Ekim 2011, 12:31:47 »
MUZ' UN TİCARİ ÖNEMİ
-Dünyada ticaret payı en yüksek olan meyva.
-Yıllık tüketimi 90 milyon tona yakın.
-Dünyada toplam tüketilen muz adedi 700 milyar adet.
-Sadece Almanya' da 1 milyon tondan fazla tüketilir.
-En çok yetiştirildiği ülkeler; Guatemala, El Salvador, Nikaragua, Honduras, Costa Rica, Kolombiya ve Eguador.
-Avrupa Topluluğu 1993 yılında Güney ve Orta Amerika ülkelerinden muz ithalini düzenledi.
-AB ülkelerine ithal edilecek muz en az 14 cm boyunda ve 27 mm çapında olmalı.
Güney ve Orta Amerika ülkelerinde kozmetik sanayinde ve bira benzeri bir içkinin üretiminde de kullanılır.
-Yaprakları evlerin damına serilir, yazı yazılır ve liflerinden kumaş dokunur, artıkları hayvan yemi olarak değerlendirilir.
-Muzun satış fiyatının sadece % 20' si üretici ülkelerde kalır, gerisi dev şirketlerin cebine girer.
-İşçilerin payına da satış fiyatının % 2' si kalır.
Bu sayede zengin Amerikalı ve Avrupalılar, muzu binlerce kilometrelik taşımacılığın masrafına rağmen kendi ülkelerinde yetişen meyvalardan daha ucuza yerler.
-2004 yılında Kolombiya' da 16.000 işçi greve gidince muz şirketleri 25 milyon $ zarar ettiler.
-Muz işçilerinin Orta Amerika ülkelerindeki dayanışma örgütünün adı COLSIBA.



MUZ' UN SAĞLIK AÇISINDAN ÖNEMİ
-Muz en besleyici ve en fazla kalorili meyvalardan biridir.
-100 gramında 96 kalori bulunur.
-Ayrıca 100 gramındaki 370 miligram potasyum ile en zengin potasyuma sahip meyvadır.
-Muzun içersinde Provitamin A, E, B2, B6 ve C Vitaminleri, Niacin, Folik Asit, karbonhidrat ve bol miktarda diğer faydalı mineraller bulunur.
-Kolesterol düşürücü etkisi vardır.
-Zaman zaman enerji depolamak isteyen sporcular ve otomobil kullanırken yorulan sürücüler için ideal bir meyvedir.
-Ezilmiş olarak ishale karşı etkin bir meyvedir.
-Yüksek tansiyonu önler.
-Ülser yaralarını tedavi eder.
-İçersindeki sodyum ve potasyum kalbi güçlendirir.
-Mutluluk hormonları Serotonin ve Salsolinol muz yiyenleri rahatlatır.
-Sporcular için "yasal doping maddesi" olarak da anılır.
-Besleyici özelliği sebebiyle bebek maması olarak kullanılmaya uygundur.

MUZ CUMHURİYETLERİ
-Dünya muz ticareti üç şirketin elinde:
Chiquita' nın üreticisi UNITED BRANDS Co. (eski United Fruit Co.),
Dole' un üreticisi STANDARD FRUIT Co. ve
DEL MONTE.
-1871 yılında bu ülkelere demiryolu inşa etmeye gelip, işçileri doyurmak için muz ticaretine başladılar. Demiryolu işi battı ama muz yetiştiriciliği tuttu. 1899' da United Fruit Co. kuruldu. U.F.C.' nin kurucularından biri Costa Rica devlet başkanının kızıyla evlendi. Şirket 1900' lerin başında Amerikan muz pazarının % 75' ni ele geçirdi.
-Bu üç şirket toplam üretimin 2/3' nü ve toplam muz ticaretinin hemen hemen tamamını kontrol ediyorlar.
-Orta Amerika ülkelerindeki dev tarım alanları, sulama tesisleri, demiryolları, limanlar, gemiler, elektrik santralleri, otoyollar ve depolar bu şirketlere ait.
-Bazı Orta Amerika ülkelerinin toplam ekonomisinin % 50' si bu şirketler tarafından kontrol ediliyor.
-Vergi politikalarını belirleyip, gümrük mevzuatını dikte ediyorlar.
-İşçiler her türlü sosyal hak ve sendikalaşmadan uzak çalıştırılıyor.
-4 kişilik bir takım günde 200 muz bitkisinin hasadını yapabilir.
-Şirketler işçileri günde 10-18 saat çalıştırırlar.
-1950' de Guatemala' da devlet başkanı seçilen Jacobo Arbenz, muz şirketlerinin arazilerini devletleştirince, CIA devreye girdi ve 1954 yılında başkan devrilerek yerine şirketlerin adamı Castillo Armas geçirildi.
-İngiliz şirketi GEEST CARIBBEAN 1992 yılında binlerce hektar yağmur ormanını muz tarımına alan açmak için tahrip etti.
-1994 yılında haklarını talep eden işçilerin üzerine ateş açıldı 15 kişi yaralandı.
ABD ve Avrupa Topluluğu ülkelerinde kullanımı yasak olan hatta bazılarında üretimi bile yasaklanan DBCP, Rugby ve Paraquat gibi tarım ilaçları bu ülkelerde bol miktarda uygulanıyor.
-DBCP ilacı yüzünden yalnız Costa Rica' da 10.000' den fazla işçi kısırlaştı.



Tags: