HİMALAYALAR, Nepal / Çin(Tibet)
Dünya üzerinde bulunan 7315 m’nin üzerindeki 109 zirvenin 96’sı Himalayalar’dadır.
Dünyanın en yüksek dağı olan Chomolungma nam-ı diğer Everest’in zirvesi 8840 m’dir.
Kutup bölgeleri dışında yer alan en uzun buzul olan Siachen,Himalayalar’da yer almaktadır ve uzunluğu 76 km’dir.
Himalayalar, dünyanın en yüksek sıradağ dizisidir.Güney Amerika’daki And Dağları daha uzun bir dağ sırası olsa da , Himalayalar kadar yüksekliğe sahip değildir.Bu sıradağlar içinde yer alan dünuanın en yüksek zirvesi Everest’in Nepal dilindeki adı ‘Chomolungma’nın anlamı ,tüm Himalayalar’ın görüntüsünü gözünüzün önüne getirecektir. Karların Ana Tanrıçası
Karakurum Dağları ile birlikte Himalaya sıradağ dizisinin uzunluğu 2414 km’dir. Karakurum Dağları kuzeybatı’da ,Pakistan en kuzeyinden ve Hindistan’ın kuzeyindeki Keşmir’den geçerek güneydoğu’ya kadar uzanır.Himalayalar Nepal’in dağ krallıkları olan Sıkkım ve Bhutan’ı da içine alarak doğuya uzanır.Buradan Assam’ın kuzeydoğusundaki Arunaçhal Pradesh bölgesine doğru devam eder.Bu ülkelerin sınırları dağın su havzaları boyunca uzanır.Kuzey’e doğru Tibet’in ve Türkistan’ın Çin’e ait bölgelerine uzanır, batıya doğru ise Karakurum dağları Pamir ve Hindikuş olarak ikiye ayrılır.Doğuya doğru sıradağlar keskin bir dönüşle Kuzey Burma’nın daha küçük dağlarına doğru uzanır.
Dağ Oluşumları
Günümüzden 200 mşlyon yıl önce tek kıta olan Pangea ikiye ayrılarak Laurasia ve Gondwana kıtalarını oluşturdu. Laurasia bugünkü Kuzey Amerika,Grönland,Avrupa ve Asya’yı; Gondwana ise Güney Amerika,Afrika, Hindistan,Avustralya ve Antarktika’yı kapsıyordu.
Gondwana parçalanmaya başladığında Güney Amerika ve Avustralya okyanus boyunca ilerleyip bugünkü konumlarına geldi.Afrika ve Hindistan ise Avrasya ile çarpışana kadar yollarına devam etti.Bu çarpışmalar Güney Avrasya’nın kayalarının yükselmesine neden olarak bugün, Alpler ve Himalayalar’ın ortaya çıkmasına sebep oldu.
Zirveleri Fethetmek
Himalayalar’da yaşayan yerli halklar ivedi durumlar dışında bu dağları keşfetme ihtiyacı duymamıştır.Bu işi maceraperest Avrupalılar üstlenmiştir.19. yy’da dağcılar, Alplerdeki zirveleri fethetmekle meşgulken,Hindistan hükümeti diğerlerinden daha yüksek olan bir tepeyi işaretlemişti.1856 yılında yapılan son hesaplamalar Tibet-Nepal sınırında 15. Zirvenin 8840 metre olduğunu göstermişti.Dağ ismini İngiliz Albay Sir George Everest’ten almıştır.Artık dağcılar için yeni bir hedef ortaya çıkmıştı.Fakat 1953 yılında Yeni Zelandalı dağcı Edmund Hillary ve Nepalli şerpa Tenzing Norgay tarafından fethedilene kadar Everest’in zirvesine ulaşan çıkmadı.2004 yılında ise 26 yaşındaki Nepalli bir şerpa olan Pemba Dorjie, Hillary’nin yedi haftada ulaştığı zirveye 8 saat 10 dakikada ulaşarak yeni bir dünya rekoru kırmıştır.
Himalayalarda Dağcılık
WW Graham, 1883 yılında Himalayalar ile uğraşan ilk Avrupalı olmuştur.Bundan on yıl sonra Kraliyet Coğrafya Cemiyeti martin Convay ile gönderilen bir sefer ekibi, Karakurum Dağlarını keşfetmek ve tırmanmakla görevlendirilmiştir.Daha sonra 1895 senesinde A.F Mummery ,Karakurum Dağları’nda yer alan 8126 m’lik Parpat Dağı’an tırmanmaya kalkmıştır.Bunları izleyen seferlerle , bir yandan büyük zirveler keşfedilirken bir yandan daha küçüklerine tırmanıldı.Dünya savaşı arasında Everest’in zirvesine tırmanmak için büyük çaba sarf edildi.O dönemde Nepal , seferler kapalı olduğu için dağa Tibet tarafında yaklaşılıyordu.2.Dünya savaşından sonra Nepal seferler ve keşif çalışmalarına kapılarını açtı.
Günümüzde dağcılar , yalnız ve oksijen tüpsüz tırmanışlar gerçekleştirerek dağla daha sıkı mücadeleler içine girmenin yollarını aramaktadırlar.
DİPNOT:
ŞERPALAR VE GURKALAR Büyük bir siyasi değişikliğin eşiğindeki Nepal’de, yüzyıllık gelenekler de değişimin etkilerinden kaçamayacak gibi görünüyor. Bu geleneklerin başında Nepallilerin temel bir özelliği olan gözüpekliğe dayanan iki zorlu meslek bulunuyor: Şerpalık ve Gurka askerliği.
Şerpa, Nepal’in dağlık bölgesinde yaşayan bir etnik grubun adı. Şerpalar, son 500 yıl içinde Doğu Tibet’ten Nepal’e göç etti. Şerpa sözü, Tibet dilinde doğu anlamına gelen “şer” ve halk-insan anlamına gelen “pa” ekinden oluşuyor, yani “doğulu” anlamına geliyor. Kadın şerpalara ise “şerpani” deniyor.
Şerpa terimi aynı zamanda, erkek olan ve dağ rehberliği yapan yerel halkı tanımlamak için kullanılıyor. Bu şerpalara fiziki bakımdan güçlü, yüksek irtifaya dayanıklı seçkin dağcılar ve bölgeyi iyi tanıyan uzmanlar olarak bakılıyor. Ancak dağcılık yapan Şerpaların mutlaka Şerpa etnik grubuna mensup olması gerekmiyor.
