Civanperçemi, “Achillea” türlerinin genel adıdır. Mitolojiye göre, bitkiyi ilk kez Akhilleus kullandığı için bu adla anılmıştır; Akhilleus’un, Troya savaşında askerlerin burun kanamasını durdurmak için bitkiden yararlandığı belirtilir. “Achillea” cinsinin de dahil olduğu Papatyagiller (Compositae), yaklaşık 1535 cins ve 23.000 tür ile, yeryüzünde en geniş ve kapsamlı bitki grubudur. Papatyagiller ailesinin, Türkiye’de doğal olarak yetişen yaklaşık 133 cins ve 1179 türü bulunmaktadır. Genellikle, kuzey yarımkürede yayılışı olan civanperçemi (Achillea), Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’da dağılış gösteren yaklaşık 115 türle temsil edilir. Bazıları tıbbi amaçla da kullanılan güzel kokulu bitkilerdir.
Ankara civanperçemi (Achillea ketenoglui H.Duman), ülkemizde yetişen 43 civanperçeminden biridir. Türkiye civanperçemlerinin 24’ü (% 56) endemiktir. Bunlardan “Achillea milliana H.Duman”, “Achillea ketenoglui H.Duman”, “Achillea hamzaoglui Arabaci & Budak”; son yıllarda keşfedilmiştir. “Achillea milliana” ve “Achillea hamzaoglui” daha dar yayılışlı; “CR” kategorisinde ve tek noktada bilinen endemik türlerdir. “Achillea ketenoglui”, 2000 yılında keşfedilerek yayımlanmıştır. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi öğretim üyesi, Fitososyolog Prof. Dr.Osman Ketenoğlu onuruna adlandırılmıştır.
Sık yünsü tüylü, demetsi, 5-18 cmboyunda, çok yıllık bitkidir. Taban kısmında belirgin, kısa, verimsiz sürgünleri vardır. Yaprakları, küçük pulsu, kiremit dizilişli ve 3-5 lopludur. Gövde uç kısımlarında, 1-5 cmgenişliğinde, şemsiye şeklinde toplanan, 2-8 çiçek başçığı bulunur. Çiçek tablası 3-5 mmgenişliğinde, yumurtamsı ya da yarı küresel biçimdedir. Beyaz renkli, 5-7 dilsi çiçeğe sahiptir. Çiçeklenme zamanı, mayıs ayıdır.
Alçıtaşı (jips) içeren topraklara özgü, kurakçıl bir türdür. Türün yayılış gösterdiği bölgeler; Beypazarı, Kırbaşı, Çayırhan, Polatlı Acıkır civarı, Şereflikoçhisar, Sivrihisar Kepen köyü, Kırıkkale-Kesikköprü çevresidir. Bugüne kadar sekiz noktada tespit edilen bu yerlerin yayılış alanı, 11.550 km²’dir. Her bir alanda, 50-1000 arasında değişen birey sayısıyla temsil edilmektedir.
Yayılış gösterdiği alanlar, kullanıma açık, kurak ve verimsiz meralardır. Bitkinin varlığını sürdürmesine ilişkin başlıca tehditler, tarla açma ve yol genişletme çalışmalarıdır. Yayılış alanlarının hiçbiri, koruma statüsüne sahip değildir. Sadece Acıkır, askeri atış alanı olduğu için, dolaylı koruma altındadır. Popülasyonun kuvvetli olduğu Beypazarı veya Kırbaşı’ndan seçilecek bir alanın, tel örgüyle çevrilmesi ve bilgilendirmeye yönelik tanıtımının yapılması; tehdit altındaki türün korunmasına yönelik önemli adımlar olacaktır.
